Regulacje prawne dotyczące opłaty recyklingowej
 
Z dniem 1 stycznia 2016 r. nastąpiła zmiana stanu prawnego w zakresie opłaty recyklingowej – opłata ta została zniesiona  na mocy ustawy z dnia 2 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 933):
dla pojazdów, które zostały wprowadzone na teren kraju po dniu 1 stycznia 2016 r. nie ma obowiązku wnoszenia opłaty recyklingowej;
dla pojazdów wprowadzonych na teren kraju do końca 2015 r. opłata recyklingowa nadal jest wymagana na zasadach obowiązujących do końca 2015 r. i dotyczy osób fizycznych i przedsiębiorców.
Dla oceny, czy w odniesieniu do danego pojazdu jest czy nie jest wymagana opłata recyklingowa, kluczowe znaczenie ma dzień wprowadzenia pojazdu na teren kraju. Za dzień wprowadzenia pojazdu na teren kraju uważa się dzień dopuszczenia pojazdu do obrotu na terytorium kraju - w przypadku importu lub dzień wystawienia faktury albo przywozu pojazdu - w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Jeżeli z okoliczności wynika, że wprowadzenie na terytorium kraju mogło nastąpić w różnych terminach, za dzień wprowadzenia na terytorium kraju uważa się dzień najwcześniejszy. Ciężar udowodnienia, że wprowadzenie na terytorium kraju nie nastąpiło albo nastąpiło w innym dniu niż określony wyżej, spoczywa na wprowadzającym pojazd, natomiast rozstrzygnięcia w tym zakresie dokonuje organ rejestrujący pojazd (a nie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej). 
 
Pojazdy wprowadzone na teren kraju do 31 grudnia 2015 r.
Obowiązek uiszczenia opłaty recyklingowej w wysokości 500 zł dotyczy każdego pojazdu samochodowego o masie do 3,5 ton zaliczanego do kategorii M1 lub N1, określonych w przepisach o ruchu drogowym, oraz trójkołowego pojazdu silnikowego z wyłączeniem motocykla trójkołowego wprowadzonego na teren Polski przez:
tzw. wprowadzającego pojazd, tj. przedsiębiorcę dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu pojazdu, który jednocześnie nie ma obowiązku zapewnienia sieci zbierania pojazdów i nie wydaje karty pojazdu
lub
 
podmiot niebędący przedsiębiorcą, który dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu pojazdu
i ciąży na ww. podmiotach.
Opłata recyklingowa jest uiszczana w związku z samym faktem wprowadzenia pojazdu na teren kraju. W przypadku, gdy wprowadzający pojazd, który nie zapewnia sieci zbierania pojazdów, dokonał zbycia pojazdu, przed rejestracją pojazdu, zobowiązany jest przekazać niezwłocznie nabywcy pojazdu dowód wpłaty opłaty recyklingowej.
Do rejestracji pojazdów wprowadzonych do Polski do dnia 31 grudnia 2015 r. wymagany jest dowód uiszczenia opłaty recyklingowej – nawet jeśli rejestracja takiego pojazdu jest dokonywana po dniu
1 stycznia 2016 r.
Należną opłatę recyklingową wnosi się na rachunek Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nr 65 1130 1062 0000 0109 9520 0014.
Wpłata powinna być dokonana przez podmiot zobowiązany na mocy ustawy do wniesienia opłaty lub w jego imieniu, w tytule wpłaty należy podać nr VIN pojazdu.
 
Pojazdy wprowadzone na teren kraju po 1 stycznia 2016 r.
Pojazdy wprowadzone do Polski po dniu 1 stycznia br. nie są objęte koniecznością uiszczania opłaty recyklingowej (wskutek jej zniesienia).  
Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu pojazdów jest zobowiązany zapewnić sieć zbierania pojazdów.
Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące sieci zbierania pojazdów znajdują się na stronie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska:
http://www.gios.gov.pl/pl/o-urzedzie/10-gospodarka-odpadami
 
 
Zwrot wpłat dokonanych nienależnie lub w nadmiernej wysokości
 
Narodowy Fundusz nie posiada kompetencji do badania obowiązku wniesienia opłaty recyklingowej i nie prowadzi w tym zakresie żadnych postępowań. W związku z tym, że jedyną sankcją niedopełnienia obowiązku wniesienia opłaty recyklingowej jest odmowa rejestracji pojazdu, weryfikacja istnienia i wykonania tego obowiązku bądź jego nieistnienia jest dokonywana podczas postępowania rejestracyjnego, prowadzonego przez właściwego Starostę (lub Prezydenta miasta na prawach powiatu).
Na wniosek podmiotu, który dokonał nienależnie lub w nadmiernej wysokości wpłaty tytułem opłaty recyklingowej Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dokonuje zwrotu nadpłaconej kwoty na rachunek bankowy wskazany we wniosku lub w gotówce.
Zwrot dotyczy sytuacji, kiedy wpłata została dokonana ponad określoną w ustawie "miarę" (np. druga wpłata dokonana za ten sam pojazd lub wpłata w kwocie wyżej niż 500 zł) lub gdy wpłata nie jest związana z wykonaniem ustawowego obowiązku (np. wpłata uiszczona przez właściciela pojazdu, który nabył pojazd od przedsiębiorcy wprowadzającego pojazd na teren kraju albo wpłata za wprowadzenie na teren kraju pojazdu o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t, motoru, quada lub pojazdu zabytkowego).
Zgodnie z obowiązującym od 2016 r. art. 11 ustawy z dnia 27 maja 2015 r. o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 933) na wniosek podmiotu, który dokonał nienależnie lub w nadmiernej wysokości wpłaty tytułem opłaty recyklingowej Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dokonuje zwrotu nadpłaconej kwoty w terminie 30 dni od dnia:
1) złożenia wniosku (liczy się data wpływu wniosku do Narodowego Funduszu) - w przypadku:
gdy kwota wpłaty albo łączna kwota wpłat przekracza 500 zł,
wpłaty dokonanej od pojazdu historycznego w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. z 2015 r. poz. 140, z późn. zm.),
wpłaty dokonanej od pojazdu o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony;
2) doręczenia Funduszowi odpisu prawomocnego orzeczenia sądu nakazującego zwrot nadpłaconej kwoty;
3) zawarcia między podmiotem, który złożył wniosek, a Funduszem porozumienia w sprawie zwrotu nadpłaconej kwoty.
Uwaga! Prawo do żądania zwrotu nadpłaconej kwoty wygasa z dniem 31 grudnia 2018 r.